Met kennis van zaken

Nothing will come of nothing. Deze woorden legde William Shakespeare in de mond van de oude King Lear. Van niets komt niets is een uitspraak die eigenlijk al veel verder teruggaat dan begin zeventiende eeuw; de filosofen van het antieke Griekenland bezigden ze al. Het is een uitspraak – lichtjes tongue in cheek, dat geven we grif toe – die we uiterst toepasbaar vonden voor wat er aan een universiteit gebeurt. Alles ontstaat immers uit onderzoek en onderwijs. De Universiteit Antwerpen is een relatief jonge, dynamische universiteit. Elke geschiedenis kent een voorgeschiedenis en wil die nu toch in Antwerpen bijzonder interessant zijn… Immers, lang vóór deze universiteit tot stand kwam, leefde er in de Scheldestad al heel wat op het vlak van wetenschap en onderwijs. Drukkers, uitgevers en boekverkopers speelden bovendien een cruciale rol bij de verspreiding van kennis. Dat proberen wij – de samenstellers en de auteurs van het boek – met evenveel doorwrocht onderzoek als puur plezier aan te tonen in het boek Met kennis van zaken. Wetenschap en onderwijs in Antwerpen vanaf 1500.

Dit boek brengt geen exhaustieve geschiedenis van de stad Antwerpen. Niet alle lagen van de bevolking worden erin belicht, maar ‘enkel’ diegenen die bij de Antwerpse ‘kenniscultuur’ waren betrokken zoals humanisten, geleerden, kunstenaars, ambachtslieden, drukkers, uitgevers, boekverkopers, onderwijzers, liefhebbers der consten…. Na het Woord vooraf van prorector professor dr. Alain Verschoren brengt emerita professor dr. Helma De Smedt in de Inleiding echter wel een bondig historisch overzicht van belangrijke kenmerken en gebeurtenissen in en met betrekking tot Antwerpen in de periode 1500-1850 en verder in het boek ook een niet-exhaustieve schets van de economische ontwikkeling van de stad tijdens die periode.

Kennis, kunsten, kennistransfer… zovele aspecten die het wezen van de huidige faculteit Letteren en Wijsbegeerte raken, zijn in het boek aan de orde, onder meer in de bijdragen van de professoren dr. Guido Van Heeswijck, dr. Hubert Meeus en dr. Guido Marnef en van dr. Tom Deneire, dr. Timothy de Paepe, dr. Jan Dewilde en dr. Ria Fabri.