Een gewoonte aanleren doe je zo
Elk jaar nemen wij ons rond deze periode voor om volgend jaar betere voornemens te maken, maar helaas: het blijft bij een voornemen. Klinkt herkenbaar? Sta ons dan toe om u ‘De klik’ voor te schrijven. Met zijn nieuwste boek wil succesauteur dr. Servaas Bingé ons helpen om eindelijk dat ene doel te bereiken. Hoe dan?
Gewoontes!
Gewoontes, daar draait het om. Heel ons leven bestaat uit gewoontes, al zijn we ons daar zelden van bewust. Als we een bepaald doel willen bereiken, dan moeten we simpelweg slechte gewoontes vervangen door goede. Het is dus handig om te weten hoe gewoontes tot stand komen. Alleen dan kunnen we onszelf slechte gewoontes afleren en belangrijker: goede gewoontes aanleren!
Hoe ontstaan gewoontes?
De theorie die wij hier hanteren is die van de gewoontelus. Centraal in de gewoontelus staat hunkering. We moeten hunkeren naar verandering, zodat we nieuwe gewoontes kiezen die bij ons passen. Verder bestaat de gewoontelus uit een signaal, een trigger. Dat is de start van een routine. Het uitvoeren van die routine levert uiteindelijk een beloning op.
Een voorbeeld van hoe gewoontes in elkaar zitten
Laten we de gewoontelus even verduidelijken met een voorbeeld. Als we klaar zijn met werken (signaal), gaan we meestal een glas wijn drinken (routine) en dat geeft een fijn gevoel in onze hersenen (beloning). Door deze beloning doen we het de volgende dag opnieuw. Zo sluiten we de gewoontelus. Hoe vaker we deze lus uitvoeren, hoe sterker de gewoonte zich in onze hersenen inplant. Met andere woorden: hoe vaker we een routine herhalen, hoe automatischer ze wordt. En dat is vooral goed nieuws.
Je kan jezelf nieuwe gewoontes aanleren
Soms herhalen we een gewoonte zodanig vaak dat we er niet meer bij nadenken. Dat is jammer als het een slechte gewoonte is. Maar het goede nieuws is: een slechte gewoonte kan je afleren. En een goede gewoonte kan je aanleren. Wanneer we dat gaan inzien, nemen we het heft in eigen handen en liggen al onze doelen binnen handbereik.
Hoe leer je een nieuwe gewoonte?
Als we een gewoonte willen opbouwen of doorbreken, dan moeten we ons afvragen welk stukje van de gewoontelus we proberen te veranderen: het signaal, de routine of de beloning.
Een nieuwe routine
Laten we terugkeren naar het voorbeeld van hierboven. Als we besluiten dat we willen stoppen met dat glas wijn na het werk, kunnen we de wijn vervangen door een niet-alcoholisch drankje. We veranderen op dat moment de routine. Het signaal is nog steeds hetzelfde (klaar met werken) en de beloning is vergelijkbaar (een heerlijk drankje op het einde van de dag).
Een nieuw signaal
Stel dat we fitter willen worden door elke zaterdagochtend te gaan hardlopen, dan kunnen we op vrijdagavond loopkledij klaarleggen op een stoel die de uitgang van de slaapkamer verspert. Zo krijgen we op zaterdag het signaal voor onze nieuwe routine. Daarna moeten we die routine effectief uitvoeren. Dus inderdaad elke zaterdagochtend gaan hardlopen.
Een nieuwe beloning
Door de beloning van het hardlopen (het hele weekend een fris en energiek gevoel) komen er dopaminen vrij in ons brein. Daardoor kunnen veel makkelijker nieuwe banen in de hersenen gelegd worden. Die nieuwe banen, dat zijn nieuwe gewoontes.
In het begin moeten we de uitgang van onze slaapkamer nog
barricaderen met onze loopkledij, maar na enkele weken halen we die op
zaterdagochtend gewoon uit onze kleerkast. Dan kijken we uit naar die
hardloopsessie. De beloning die we ervoor krijgen doet ons verlangen
naar de volgende keer. En zo versterken we de nieuwe gewoonte die we
onszelf hebben aangeleerd.
Meer weten over gewoontes en blijvende gedragsverandering vind je in De KLIK. Een boek dat bol staat van heldere inzichten en praktische informatie, op smaak gebracht met persoonlijke onthullingen van Servaas Bingé.
